Enkele dagen voor de geboorte kun je duidelijk zien dat het veulen rustige perioden heeft en perioden waarin het heel sterkt beweegt. Dit merk je ook aan de merrie. Het exacte moment van de geboorte bepalen is lastig te bepalen, maar waar je het vaak aan kan zien is aan de uier. De uier kan een maand voor de geboorte beginnen op te zwellen. Kort voor de geboorte komt er witachtige kegels aan de spenen van de merrie te hangen, dit heet ook wel kegelen. Bij sommige merries druppelt er soms al wat melk uit.

Wat enkele benodigdheden voor de bevalling:

• De merrie moet een halster aan hebben.

• Het is belangrijk dat je de merrie afzondert van andere paarden. Dit moet vóór, tijdens en na de dracht. In een kudde zondert de merrie zich tenslotte ook af van andere paarden.

• Een ruimte box met zaagsel op de ondergrond en daarboven strooi. Dit voorkomt dat de merrie of veulen uitglijdt bij het opstaan.

• Er moet voldoende licht zijn, zowel in de stal als een licht buiten.

• Hou nuttige telefoonnummers bij de hand (zoals van de dierenarts, een kennis die je wilt opbellen,…)

• Een staartbandage en een zweetdeken (voor het geval dat de merrie veel gezweet heeft zodat ze geen kou zou vatten.)

• Water, eventueel ook warm water, emmers, handdoeken, schaar.

• Eventueel een praam.

Een normale bevalling heeft 3 fases: de ontsluitingsfase, de uitdrijvingsfase en de nageboortefase. Tijdens de ontsluitingsfase verslapt de baarmoedermond en trekt de baarmoeder samen. Daardoor zal de baarmoedermond gaan ontsluiten. Tijdens dit samentrekken van de baarmoeder zal de merrie onrustig gedrag vertonen. Denk hierbij aan: krabben, staan/liggen, plat liggen, vaker mesten en rondjes draaien. Bij dit proces rekt de weke geboorteweg van binnen op. Het gaan staan en liggen van de merrie, wat verdacht veel op koliek lijkt, is belangrijk. Hierdoor draait het veulen in de baarmoeder, van rugligging naar buikligging. Tijdens de dracht ligt het veulen op zijn rug, maar tijdens de geboorte moet het veulen via buikligging geboren worden. Dit proces duurt ongeveer 15 minuten. Door de druk van de samentrekkende baarmoeder zal de buitenste blaas, de waterblaas, breken. Bij het naar buiten komen van urine lijkende vruchtwater, eindigt de ontsluitingsfase en dan komt de uitdrijvingsfase.

De geboorte gaat als volgt:

• Aan de buitenzijde zien we allereerst een blauwe waterblaas.
• Na ongeveer 15 minuten verschijnt de vruchtblaas. (Dit heet ook wel pootjesblaas)
• Snel daarna zien we de voorbeentjes. Het is normaal als het ene beentje voor het andere ligt. Het tweede beentje moet te zijn halverwege de pijp van het eerste beentje. Is dit niet het geval? Dan zul je met schone handen moeten voelen of het tweede beentje en het hoofdje er wel aan komen. Is dit echter ook niet het geval? Dan zul je met spoed de dierenarts moeten bellen.
• Als alle twee de beentje zichtbaar zijn, zal daarna snel het neusje volgen.
• Als de merrie nog niet lag, dan zal ze dat nu gaan doen. Zodra ze ligt, zal het hoofdje en het borstkas eruit komen. Als het hoofdje geboren is en het zit nog in de vliezen, dan kan de merrie op dit moment rustig benaderd worden. Het eventuele slijm en vlies moet bij de neus verwijderd worden. Dit moet echter ook weer met schone handen gebeuren.

Vaak blijft de merrie nog rustig liggen met de achterbenen van het veulen in de schede. Op dat moment krijgt het veulen nog een flinke hoeveelheid bloed via de navelstreng. Het is daarom van belang om de merrie met rust te laten. Als de merrie vervolgens uit zichzelf opstaat, zal de navelstreng scheuren en knijpen de bloedvaten uit zichzelf samen. De navelstreng moet dus niet worden doorgeknipt. Vervolgens controleer je of de navelstreng niet meer bloedt en dan desinfecteer je het met jodium.